Ο παλιάτσος και η Άνιμα

Ο άνθρωπος που ψυχοθεραπεύεται μπορεί να νικάει παλιούς τρόμους, να αποκαλύπτει τυραννικά απωθημένα, να εγκαταλείπει αμυντικούς μηχανισμούς, άστοχες ενοχές, μπορεί να κερδίζει αυτοπεποίθηση, ωριμότητα, όμως δε μεταμορφώνεται απαραίτητα σε ένα αγνό, ωραίο θετικό άνθρωπο. Ο θεραπευτής του μπορεί να τον γιατρέψει από τα τραύματα του, δεν μπορεί όμως να τον γιατρέψει από τα ελλατώματα του χαρακτήρα του.
Άλλο η ψυχική ασθένεια και άλλο η ηθική, η πνευματική ασθένεια. Διότι το φοβερό δώρο της ελευθερίας του ανθρώπου δεν μπορεί να το πειράξει κανείς. Και ελεθυερία θα πει να μπορείς να επιλέξεις και το κακό. Να μπορείς αν θες να χαθείς.
Εκείνο που διακρίνει τον άνθρωπο σπό τα ζώα δεν είναι όσα έχουμε συνηθίσει να πιστεύουμε. Πως, δηλαδή, ο άνθρωπος είναι λογικός, ενώ το ζώο όχι- μέγα σφάλμα. Πως μπορεί να γελά, ενώ το ζώο όχι. Πως αυτός μόνο έχει επίγνωση του θανάτου του. Εκείνο που διακρίνει τον άνθρωπο απ' τα ζώα είναι η ελευθερία του. Η δυνατότητα να μη δεσμεύεται ούτε από τη φύση του, ούτε από το τραυματικό του περιβάλλον, ούτε από τις υποκρισίες της κοινωνίας του, ούτε από τα λάθη των γονιών του, ούτε από τη βοήθεια των θεραπευτών του. Να μπορεί, από θέληση και μόνο να καταστρέφεται ή να κάνει τη θαυμαστή υπέρβαση. Κόντρα σε όλους και σε όλα. Όπως έχει ειπωθεί: < Μ' αρέσει εκείνος που η ψυχή του είναι πιο βαθιά από την πληγή του>.